Βιογραφικό

Ζωή Σαβίνα

Δεν συμπαθούσα ποτέ τα βιογραφικά. Είναι άχαρη η θέση ενός συγγραφέα να προτάσσει φύλλο «ποιότητας» ή «πορείας»…
Είναι ένα πριόνι που κόβει τον αέρα, αφήνοντας στεγνές ημερομηνίες,   βάζοντας τις καμαρούλες της ψυχής, σ’ έναν κατάλογο.
Ωστόσο αυτοβούλως πέρασα στο θερμοκήπιο, κάποιες απ’ τις δραστηριότητες της ζωής μου. Έτσι όποια περιέργεια από εσάς προκύψει, θα συμμεριστώ τις ισορροπίες της απόφασής μου, τα «πρέπει» ώστε το φευγαλέο να γίνει αναγκαία ορατό.


Τα περισσότερα για μένα στο πέταγμα της πεταλούδαςbutterfly

Όνομα: Ζωή Σαβίνα

Εθνικότητα: Ελληνική

Γεννήθηκα: στην Αθήνα, ξημερώματα μιας 12ης Ιανουαρίου.

Σπουδές:Πραγματοποίησα σπουδές σε  Επαγγελματική Σχολή των Αθηνών (για εκπαιδευτικός σε  Επαγγελματικές σχολές), αργότερα διακοσμητική, και ζωγραφική στην Academia di Belle Arte - Firenze στην Ιταλία.  Έχω εκθέσει κολάζ στην Firenze και στην Pistoia της Ιταλίας.

Εργασίες - Δραστηριότητες: Ασχολούμαι με ποίηση, δοκίμιο, παραμύθι, κριτικά σημειώματα. Το 1982 παρουσίασα 22  Έλληνες ποιητές «Nuovi Pοeti Greci” για τον εκδοτικό οίκο Grafic Olimbia di Milano-Italia. Έχω λάβει μέρος, κι έχω δώσει ομιλίες σε Συνέδρια, Συμπόσια, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Δραστηριοποιούμε πολιτισμικά. Έχω επικοινωνία με  ποιητές 50 χωρών, καθηγητές πανεπιστημίων, φιλέλληνες.  Συνεργάζομαι με λογοτεχνικά περιοδικά,  προβάλλοντας ποιητές απ’ όλο τον κόσμο. Η κίνηση των ιδεών τους και το σύγχρονο γίγνεσθαι ανά τον κόσμο και αντιστρόφως  στην Ελλάδα, με ενδιαφέρει. Θα αποκαλούσα αυτήν την ανταλλαγή  -πολιτισμική παγκοσμιοποίηση.
Οι εργασίες μου έχουν παρουσιαστεί σε έντυπα, ανθολογίες, who is who, εφημερίδες, ραδιόφωνο, τηλεόραση σε 20  χώρες (σε αρκετές στο διαδικτυο). Επιμελούμαι εκδόσεις βιβλίων. Έχω ταξιδέψει στις: Κύπρο, ΗΠΑ,  Ευρώπη, Ιαπωνία, Ισραήλ, Tουρκία.

Μέλος σε Εταιρίες: Είμαι τακτικό μέλος της Εθνικής Εταιρίας των Ελλήνων Λογοτεχνών, με εισήγηση της δοκιμιογράφου, Ουράνας Διοματάρη (βραβείο Ακαδημίας Αθηνών), και την συνυπογραφή, του μεγάλου στοχαστή, Κωστή Μεραναίου, του εξαίρετου ποιητή Δ. Παπαδίτσα και του Γιάννη Νεγρεπόντη. Επίτιμο μέλος της Yugoslav Haiku Association of Yugoslavia, μέλος της World Haiku Association –Fujimi Saitama-Japan,  Ιδρυτικό στέλεχος του Συντονιστικού Κέντρου Ελληνισμού. Υπήρξα μέλος της Association Europeenne pour la Promotion de la  Poesie  A.S.B.L. Leuven Belgique.

Στο σπίτι μας Εργαστήρι : Υποδεχόμαστε  Δημοτικά σχολεία ή Γυμνάσια, Ανώτατες Σχολές, Συλλόγους, ανθρώπους των γραμμάτων και τεχνών και των επιστημών,  απ’ όλο τον κόσμο, αναπτύσσοντας συζητήσεις για την τέχνη και τον πολιτισμό.


Βιβλία Ποίησης:
  • «Αποχρώσεις» 1979,
  • «Χωρίς Αρχάγγελους» 1980,
  • «Πολίχνες» 1981,
  • «Ακροβάτες» 1983,
  • «Μάγισσες» χαϊκού-τάνκα, (δίγλωσσο) βραβείο ποίησης -1985,
  • «Φακοί Επαφής» 1989,
  • «20+20» 1989,
  • «Μάγισσες» 2η έκδοση σε έξι γλώσσες,
  • «Ο Άρχων στην Κρύπτη» (δίγλωσσο) βραβείο ποίησης -1994,
  • «Παγκόσμια Ανθολογία Χαϊκού» -Τα φύλλα στο δέντρο ξανά- 2002 (50 χώρες -186 ποιητές σε παράλληλη μετάφραση),
  • «Αγγίζω τα Πράγματα» 2004,
  • «Το Σπίτι » δίγλωσσο, 2008
  • « Το Σπίτι – Τhe House – La Casa » – Eκδόθηκε στην Κολομβία, 2009
Mικρές Ποιητικές Συνθέσεις:
Σημείωση: Αυτές οι μικρές εκλαϊκευμένες συνθέσεις είχαν στόχο το πλησίασμα της ποιητικής, στις νεαρές ηλικίες, καθώς προβάλλονταν και με την τέχνη των όμορφων σχεδιασμάτων. Ο στόχος είχε  επιτυχία.
  • «Ξέρεις τί θα σου χαρίσω;» 1992,
  • «Το Όριο» 1993,
  • «Καθρέφτης ώριμος σαν φρούτο» 1994,
  • «Το Ρεβίθι» 1994,
  • «Το Όχημα Θέλω» 1995,
  • «Το ΄Οχημα Ερωτότροπο» 1995,
  • «Το ΄Οχημα Ηδονή» 1995.


Το πέταγμα της πεταλούδας

Είναι η αλήθεια…

Κουράζουν τα πολλά, ιδίως τα περασμένα. Αυτά που ζητάει ένα βιογραφικό. Θα ανοίξω ωστόσο τα χαρτιά κι ίσως προκύψει μπαλαντέρ… ή, μια κλωστή-πρόφαση, περπατώντας στο θερμοκήπιο με τις πεταλούδες –να πιαστεί σ’ ένα κλαράκι και με τη φόρα που έχω πάρει να ξετυλιχτεί…

…το όνομά μου στην λογοτεχνική διαδρομή είναι Ζωή Σαβίνα. Ψευδώνυμο της Ζωής Μουστάκα- (αυτό του συζύγου μου –Σαββινοπούλου το πατρικό). Το Σαβίνα ξεκίνησε από το πατρικό αλλά κόπηκε κι έμεινε το «σαβίνα». Σαβίνα σημαίνει, μάλλον είναι, το μηλαράκι του κέδρου, καρπός ή κάρυον,  ονομασία του πυρήνα των κυττάρων! Η πολλαπλότητα μιας τέτοιας νοηματικής, ακόμα και η ηχητική της λέξης, με προκάλεσαν. Σφίχτηκε πάνω μου…

Γεννήθηκα στην Αθήνα, στην περιοχή του Βατραχονησίου πλάι στις


Ο ποταμός Ιλισός. Διακρίνεται αριστερά ο βράχος της Ακρόπολις και στην 2η (δίπλα, του 1930-40), το πλήθος που διασχίζει μία από τις γέφυρές του.

όχθες του ποταμού Ιλισού* κι ονομάζονταν έτσι η περιοχή, επειδή τα
δειλινά, τα κοάσματα των βατράχων γέμιζαν το τοπίο.
Να σας πω, ότι στην αρχαιότητα (4ος αιώνας π.Χ.), σε αυτές τις όχθες, ο Πλάτων, και ο Αριστοτέλης**, οι μέγιστοι φιλόσοφοι, και οι μαθητές τους, με  τους περιπατητικούς τους, δίδαξαν αυτά που αργότερα η ανθρωπότητα στην κοσμική της κοιλάδα, έθεσε σαν βάσεις: στη φιλοσοφία, στη διαλεκτική, στην πολιτική, στις διακηρύξεις της των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πήρε τα προνόμια των εμβιώσεών της.
*σήμερα το κομμάτι αυτό του ποταμού είναι καλυμμένο, και πάνω του περνά η Λεωφόρος Βασ. Κωνσταντίνου
** πριν λίγα χρόνια κάνοντας εκσκαφή για την δημιουργία ενός νέου μουσείου, στην απέναντι πλευρά του ποταμού πεντακόσια μέτρα πιο μέσα, αποκαλύφθηκε το Λύκειο του Αριστοτέλη. Έτσι εξηγούνται οι περιπατητικοί στις όχθες του.

Δίπλα στο σπίτι μας, ήταν το Καλλιμάρμαρο Στάδιο, στο οποίον
καταλήγει πάντα ο εκάστοτε  Μαραθώνιος αγώνας.


Το Στάδιο σε μία παλιά και δίπλα σε μία σύγχρονη φωτογραφία.

Στην απέναντι όχθη, πίσω από πέτρινες μάντρες υψώνονταν τ’ ανάκτορα. Πρίγκιπες* σε χλιδή, με άμαξες καταστόλιστες διέσχιζαν σε τελετές τους δρόμους, σπιρούνιαζαν την αθωότητά μου. Εγώ, πάντα καθιστή στο πεζοδρόμιο να παρακολουθώ, έξω από σύνορα –ένα ατίθασο κορίτσι που μηδένιζε ή πολλαπλασίαζε τα πάντα.
*η βασιλεία καταργήθηκε στην Ελλάδα με το δημοψήφισμα του 1974.

Εκεί γεννήθηκα, από Πόντιους γονείς. ΄Ηρθαν πρόσφυγες, μικρά παιδιά το 1922. ΄Ιωνες στην καταγωγή οι γονείς, απ’ τη Μεγάλη Τραπεζούντα. Έλληνες από τους επιζώντες των σφοδρών ανθελληνικών διωγμών και των σκληρών μεθόδων εξόντωσης του Ελληνισμού από τους Τούρκους (1908-1922). Έλληνες μιας βαθύτερης καλλιέργειας, που γεφύρωσαν λεκτικά την αρχαιότητα με το σήμερα!  Αυτήν τη θαυμασιότητα της Ελληνικής γλώσσας, αυτήν την παρακαταθήκη.


To περιώνυμο Φροντιστήριο Τραπεζούντας (όπως ήταν το 1904) διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην αφύπνιση των Ελλήνων του Πόντου. Εξελίχθηκε σε εκπαιδευτικό ίδρυμα υψηλού επιπέδου. Οι ξένοι το αποκαλούσαν “College Greek” φαίνεται γραμμένο στην παρούσα φωτογραφία.Την ίδια εποχή, δύσκολα βρίσκεις κάτι ανάλογο… Ένθετη φωτογραφία : Απολυτήριο του 1909.**

Στα σημερινά σπίτια των Ελλήνων ιδιαιτέρως των Ποντίων ακούγονται οι λέξεις και η διαχρονικότητα των εννοιών τους. Λέξεις ακριβολογίας και απόδοσης λεπτών εννοιών, φιλοσοφικών συλλογισμών, πολιτικών, επιστημονικών, μεταφυσικών, τεχνολογίας. Λέξεις του Όμηρου, του Σωκράτη, του Δημόκριτου, του Ιπποκράτη, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Σόλωνα, ολοζώντανες* στο σημερινό γλωσσάρι μας και στο γλωσσάρι όλου του κόσμου. Σπουδαία παρακαταθήκη.
Είναι γνωστό, το, ότι από αυτές τις λέξεις, δανείστηκε το Αγγλικό γλωσσάρι 120.000 λέξεις (διαπιστωμένο τούτο με χρονολογίες, της αποδοχής των λέξεων) και κατ’ επέκταση όλος ο Νέος Κόσμος.  Σκέπτομαι… Όλοι μιλούν Ελληνικά  αλλά δεν το γνωρίζουν. 
Πάνω σε αυτές τις λέξεις στηρίχτηκε το βιβλίο μου «Ο Άρχων στην Κρύπτη».
*θυμάμαι τη μητέρα σφίγγοντάς με στην αγκαλιά της, μου έλεγε «λελεύωσε» : σ’ αγαπώ πολύ, σφοδρά, επιθυμώ. Προέρχεται από το Ομηρικό : Λελίημαι «αλλά παρήιξεν λελιημένος ὄφρα τάχιστα ὤσαιτ’ Άργείους» : Ιλιάδα Ομήρου Ε 690.

Άλλωστε το αντικείμενό μου είναι οι λέξεις. Παίζω, παιδεύομαι, ευτυχώ, με χτυπούν, αγαπιέμαι, πολλαπλασιάζομαι, και είναι αυτές «ο πηλός που περπατά», ζωντανεύουν μιλώντας  μέσα από την ψυχή στις αράδες μου…

Ο άνδρας μου είναι ο διακεκριμένος γλύπτης Βαγγέλης Μουστάκας. Έχω και τρία θαυμάσια παιδιά, άξια, δημιουργικά. Έχω και τέσσερα λατρευτά εγγόνια… Θα το ‘λεγα, ναι, παντρεύτηκα μικρή…

Ορίστε,  αυτά τα « λίγα » προσωπικά δεδομένα...

Αργότερα τα πρωτόλειά μου διάβασε ο Ηλίας Βενέζης. Μου είπαν ότι τα σχόλια ήταν θετικά με την προτροπή να προχωρήσω…Την εποχή εκείνη ήταν Πρόεδρος της «Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων Λογοτεχνών» (η πρώτη Λογοτεχνική Εταιρία στην Ελλάδα) και βρισκόταν επί της Μητροπόλεως, στο κέντρο των Αθηνών.
Αργότερα έγινα τακτικό μέλος αυτής της Εταιρείας.

Το 1979 κυκλοφόρησε το πρώτο μου βιβλίο, Αποχρώσεις. Είχα έναν ενδοιασμό. Σαν τί χρειάζεται η ποίηση σήμερα; Σκεπτόμουν… Την ίδια στιγμή (1979)  η Ελλάδα παίρνει το δεύτερο Βραβείο Νόμπελ με τον ποιητή μας  Οδυσσέα Ελύτη.
Ιδού …ήρθε τόσο άμεσα απ’ τους ουρανούς η διαβεβαίωση,  ή αν θέλετε από την Σουηδία!...

Biography

Zoe Savina

I never liked biographies.  It is unpleasant for a writer to be in the position of composing a page of “quality” or “progression”…
It is a saw which cuts through air, leaving dry dates, putting the little rooms of the soul in a catalogue.  Nevertheless, I have willingly passed  some of my life’s activities through the greenhouse.  In that way, in response to any curiosity that might arise on your behalf, I will share  the balance of my decisions, the “musts” so that the fleeting will necessarily become visible.

More about me at the flight of the butterfly butterfly

Name:  Zoe Savina

Nationality:  Greek

I was born: in Athens at daybreak on some 12th of January.

Studies:  I attended the Professional School of Athens (as a tutor in Professional Schools), later interior design and painting at the Academia di Belle Art – Firenze in Italy.  I have exhibited collage in Firenze and in Pistola, Italy.

Projects – Activities:  I have been involved in writing poetry, essays, fairy tales and critiques.  In 1982 I presented 22 Greek poets “Niovi Poeti Greci” for the publishing house Grafic Olimbia di Milano-Italia.  I have taken part in and have given talks at Conferences and Symposiums in Greece and abroad.  I am culturally active.  I correspond with poets from 50 countries, university professors and philhellenes. I work in cooperation with literature periodicals, presenting poets from all over the world.  The transference of their ideas and of the modern state of being throughout the world between their countries and Greece is of interest to me.  I would call this exchange – cultural internationalization.
My works have been presented in magazines, anthologies, who is who, newspapers, on the radio, on television and on the internet in 20 countries.  I edit book editions.  I have traveled to the U.S., Europe, Cyprus, Japan, Turkey and Israel.

Membership in Organizations:  I am an active member of the Society of Greek Writers as essayist appointed by the committee of  Ourana Diamatari (Athens Academy Award), with my appointment having been co-signed by the great thinker,  Kostis Meranaios, and the  exceptional poets, D. Papaditsas and Yiannis Negrepontis.  I am an honorary member of the the formerly called Yugoslav Haiku Association of Yugoslavia, a member of the World Haiku Association-Fujimi Saitama – Japan and a founding member of the Coordination Center of Hellenism.  I was a member of the Association Europeene pour la Promotion de la Poesie A.S.B.L. Leuven Belgique.

At our home studio:  I host public primary and secondary schools, schools of higher education, societies, people of arts and letters and of the sciences from all over the world, developing discussions on art and culture.

Books of Poetry:

  • “Nuances”  1979,
  • “Without Archangels” 1980,
  • “Townships” 1981,
  • “Acrobats” 1983,
  • “Enchantresses” haiku-tanka- (bilingual) awarded 1985,
  • “Contact Lenses” 1988,
  • “20+20” 1989,
  • “Enchantresses” 2nd Edition in six languages, 1994,
  • “The Archon in the Crypt” (bilingual) awarded, 1994,
  • “International Anthology of Haiku” – The leaves back on the trees – 2002 (50 countries – 186 poets in parallel translation),
  • “I Touch” 2004,
  • “The House” (bilingual) 2008,
  • “The House – La Casa” – To be published in Colombia, 2009.

Small Poetic Compositions:
Note:  These small popularized compositions had the purpose of approaching youth with poetry, as they are accompanied by lovely sketches. 
The purpose was fulfilled.

  • “Do You Know What I Will Give You?”  1992,
  • “The Limit”  1993
  • “Mirror - Ripe Like Fruit”  1994,
  • “The Chickpea”  1994,
  • “The Vehicle - I Want”  1995,
  • “The Vehicle for Courting”  1995,
  • “The Vehicle of Delight”  1995.

The flight of the butterfly

It is true…

Many words are tiring, especially about what has passed.  That is what a biography demands.  However, I will lay down my cards and perhaps I’ll get a joker…. or a thread-pretext, walking in the greenhouse with the butterflies – to grab onto a little branch and with the momentum that I have to unfold…

…my name in my literary progression is Zoe Savina.  A pseudonym of Zoe Moustaka (that of my husband – my paternal name being Savvinopoulou).  The name Savina arose from my paternal name, but it was cut short and became “Savina”.  Savina means, most likely, the little apple of the cedar tree, fruit or walnut, the name of the nucleus of the cells!  The multiplicity of such a meaning, even the sound of the word, challenged me.  It clutched itself onto me.

I was born in Athens, in the area of Vatrahonisi (Frog Island) next to the


The river Ilisos in an old photograph. People crossing one of its bridges, (1930-40)

banks of the Ilisos River* - the area was named thusly because in the afternoons the sound of the croaking of frogs filled the area.
I must tell you that from ancient times (4th century b.c.), on those banks Plato and Aristotle**, the great philosophers and their students, as they took their walks, taught those teachings which mankind later adopted as the bases for philosophy, dialectics, politics and declarations for the rights of man. 
It adopted the benefits of  their manner of  living…
*today, that part of the river is covered up and above it is King Konstandinos Boulevard.
**a few years ago, while digging for the construction of a new museum, on the opposite side of the river, 500 meters further in, the Lyceum of Αristotle was unearthed.
That is how the walks on the banks of the river can be explained.


Next to our house was the Kallimarmaro Stadium (the Marathon's finishing point), and on the opposite bank, behind stone walls rose the palaces. 


The stadium in a recent photograph.

Princes* living in luxury, with adorned carriages crossing the roads in rituals spurred my innocence.  I, always sitting on the sidewalk to watch from outside  boundaries – a high-spirited girl who either destroyed everything or built everything up.
*royalty was abolished in Greece with the vote of 1974.

I was born  there, of Pontian parents.  They came as refugees, when they were young children in 1922. My parents descend from the Great Trebizond from centuries ago.  Greeks among the survivors of the harsh banishment of Greeks and the cruel methods of the annihilation of Hellenism by the Turks (1908 – 1922).  They were Greeks of a deeper culture, who bridged ancient times with today through language!  That was the admiration of the Greek language – the legacy.


Summer house of the Greek Pontian Banker in the forest Souk Su. Building from the same Greek architect, who created the “Tutorial Trepizond” Alex. Kakoulidis in 1906. (look on the left page. The foreign countries call : Greek College. My uncle was the constructor for these two buildings). Today it is the Museum Ataturk Museum. After the persecution of the Greeks, Kemal Ataturk lived in this house.**


In the  homes of Greeks today, and particularly in those of the Pontians, those words can be heard and the diachrony of their meanings discerned.  Words of preciseness which produce delicate meanings, philosophical syllogism, political, scientific, metaphysical, technological words of Homer, of Socrates, of Dimokritos, of Hippocrates, of Plato, of Aristotle and of Solon, still alive* in our vocabulary of today and in the vocabulary of the entire world.  A superb legacy.
It is known that the English vocabulary, and by extension, the entire New World,  adopted 120,000 of those words - (this has been proven chronologically with the attribution of the words).  I think… Everyone speaks Greek but they don’t know it.
My book, “The Archon in the Crypt” is based on these words.
*I remember my mother hugging me tightly in her arms and telling me «λελεύωσε» : I love you very much, I yearn for you. This comes from the Homeric : Λελίημαι «αλλά παρήιξεν λελιημένος ὄφρα τάχιστα ὤσαιτ’ Άργείους» : Iliad of Homer e690

Moreover, my subject matter is the words.  I play with them, I torment over them, I am happy over them, they strike me, I love, I multiply and it is those “the clay that walks” that come alive speaking, through the soul of my  verses…

My husband is the eminent sculptor Vaggelis Moustakas.  I also have three wonderful children, lovable, creative.  In addition, I have four adored grandchildren…I would say, yes, I married young…

There, those “few” personal facts…

Later, Ilias Venezis, (great man of letters), read my first intellectual work.  They told me that the comments were positive with the result that I was encouraged to proceed…During that time he was President of the “Society of Greek Writers” ( the first Literary Society in Greece) and it was located on Mitropoleos Street in the center of Athens.  I later became a regular member of that Society.

In 1979 my first book, “Nuances” went into circulation.   I had a reservation.  What is it that poetry needs today?  I thought…  At the same time (1979) Greece received its second Nobel Prize through our poet, Odysseus Elitis.
There …the confirmation came from the heavens, or if you will, from  Sweden!...

* Η πεταλούδα είναι χειροτεχνία της Ζ.Σαβίνα.
  Το τάνκα από το βιβλίο της «Μάγισσες»
** Από το βιβλίο του Βλάση Αγτζίδη «΄Ελληνες του Πόντου» Η Γενοκτονία από τον Τουρκικό εθνικισμό-.
* Τhe butterfly is handicraft by Zoe Savina.
  The tanka is from his book “Enchantresses”
** From the book “National N.T.U.A. –Pontian Dream” 2003.